Algemene informatie over verkiezingen

Uw stemrecht is een waardevol democratisch recht. Tijdens een verkiezing kunt u met uw stem mede bepalen wie de komende periode de inwoners van Nederland vertegenwoordigen.

De volksvertegenwoordigers van de diverse bestuursorganen nemen veel beslissingen waar u mee te maken krijgt. Denk onder andere aan veiligheid op straat, zorg, verkeer, onderwijs, economie en milieu. Beslissingen die direct gevolgen kunnen hebben voor uw leefomgeving, uw buurt of uw belastingbijdrage.

Stempas en identiteitsbewijs mee

Om te mogen stemmen, heeft u een stempas en een identiteitsbewijs nodig. U moet een van deze Nederlandse identiteitsbewijzen meenemen:

• paspoort
• identiteitskaart
• rijbewijs 

Uw identiteitsbewijs mag maximaal 5 jaar verlopen zijn.

Hoe werkt stemmen?

U kunt bij elk stembureau in uw gemeente stemmen. Op het stembureau levert u uw stempas in. Uw stempas is voor het stembureau het bewijs dat u nog niet bij een ander stembureau heeft gestemd. U laat uw identiteitsbewijs zien aan het stembureaulid. Als alles in orde is, krijgt u een stembiljet. U gaat naar het stemhokje. Op het stembiljet maakt u met een rood potlood het rondje rood voor de naam van de persoon op wie u wilt stemmen. Vouw het stembiljet zo op dat niemand uw keuze kan zien. Hierna stopt u het stembiljet in de stembus.

• Ongeldige stem: Heeft u zich vergist en per ongeluk meerdere vakjes ingekleurd? Dan is uw stembiljet ongeldig. Dan mag u één keer een nieuw stembiljet vragen aan de leden van het stembureau.
• Blanco stem: Wilt u geen kandidaat kiezen, maar wel gebruikmaken van uw stemrecht? Dan kunt u blanco stemmen. U vult niets in op het stembiljet. Een blanco stem gaat naar geen enkele partij, maar telt wel voor de opkomst van de verkiezing.

Wat mag er wel en niet in het stemhokje?

Stemmen doet u alleen, zonder iemand anders. Alleen met toestemming van de leden van het stembureau mogen kleine kinderen met u mee, of mag iemand u helpen bij het stemmen. Als het nodig is, mag een hulphond mee. U mag een selfie maken, als u zich aan de regels houdt. Demonstreren in het stembureau is niet toegestaan.

Een keer in de vier jaar vinden in Nederland gemeenteraadsverkiezingen plaats. De volgende gemeenteraadsverkiezingen zijn op woensdag 18 maart 2026. Om te mogen stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen moet iemand 18 jaar of ouder zijn, in de gemeente wonen, en niet zijn uitgesloten van het kiesrecht.

Bij de Tweede Kamerverkiezing kiest u de kandidaat waarvan u vindt dat hij of zij uw stem verdient. Uw stem en de stemmen van de andere kiezers bepalen welke 150 Nederlanders na de verkiezing in de Tweede Kamer komen.

Kamerleden zitten er allemaal namens politieke partijen. Hoe meer stemmen een partij krijgt bij de verkiezing, hoe meer zetels (en dus Kamerleden) ze krijgen in de Tweede Kamer. De gekozen leden van de Tweede Kamer zijn de volksvertegenwoordigers.

De Tweede Kamer heeft verschillende taken.
1. De Tweede Kamer controleert de regering (de Koning en de ministers).
2. De Tweede Kamer maakt nieuwe wetten samen met de regering en de Eerste Kamer. Ook neemt het een besluit over wetswijzigingen die in behandeling zijn.
3. De Tweede Kamer vertegenwoordigt de Nederlandse bevolking.

Op de website van de Kiesraad vindt u informatie over de politieke partijen en kandidaten die meedoen aan de verkiezing. Voor de verkiezing ontvangt u thuis de kandidatenlijsten. Op de websites van de partijen leest u hun plannen.

In de Europese Unie (EU) werken veel Europese landen samen op gebieden als handel, economie, de euro, landbouw, justitie, migratie, milieu, reizen en onderwijs. Het Europees Parlement, waarvoor u eenmaal in de vijf jaar kunt stemmen,  is de volksvertegenwoordiging op Europees niveau.

Het Europees Parlement bestaat sinds 31 januari 2020 uit 705 zetels (704 leden plus 1 voorzitter) uit 27 lidstaten. Uit elke lidstaat is een vast aantal parlementariërs afkomstig; afhankelijk van het aantal inwoners. Sinds het verlaten van de Europese Unie door het Verenigd Koninkrijk, vertegenwoordigen 29 Europarlementariërs de Nederlandse EU-burgers. 

Het Europees Parlement is de enige democratisch gekozen instelling van de Europese Unie. Net zoals het Nederlandse parlement de Nederlandse regering controleert, controleert het Europees Parlement de Europese Commissie. Het Europarlement beslist mee over circa twee derde van de wetsvoorstellen van de Europese Commissie. Dat gebeurt steeds in samenspraak met de regeringen van alle EU-landen. 

Kijk voor meer informatie op:

• De Kiesraad 
• Elke stem telt
• Waar is mijn stemlokaal
• Databank alle verkiezingsuitslagen